افزایش شدت روابط در نظام بین الملل موجب کنش و واکنش شدیدی میان آنارشی و وابستگی متقابل ونیز تغییر چهره ی تهدیدات وآسیب پذیری‌ها یی شده است که مسأله امنیت را تبیین می کند.بطوریکه دیگر تهدیدات نظامی کم رنگ شده ودیگر تهدیدات نمایان شده است.تهدیداتی که اشکارا صلح و امنیت جهانی را با خطر مواجه ساخته است.
در دهه های اخیر بیماریهای مسری چون آنفولانزا،سارس و در شرایط کنونی «کرونا» که با سلامت بشر در گیر هستند در زمره مقولات وموضوعات «امنیتی»قرار گرفته اند.اثرات جدی ودر عین حال ویرانگر این بیماریها ، وترس ناشی از پیامد آنها باعث شده است که به شکل جدی از سال ۲۰۰۳ به عنوان تهدیدات امنیتی در کانون توجه سیاست گذاران قراربگیرند.
کرونا ودیگر بیماریهای واگیر ثابت کردند که تهدیدات معطوف به سلامت ،امروزه از نوع دغدغه های سیاسی همه کشورها است.امروز چالش سلامت مسأله همه دولتها در عصر پاندمی کرونا است.چالشی که همه بخشهای جامعه را به شدت درگیر خود ساخته است.
مقررات جهانی سلامت که در سال ۲۰۰۵تصویب واز سال ۲۰۰۷لازم الاحرا گردیده است به این مباحث نگاهی اساسی دارد .بر اساس ماده ۲۲ که برای دولتها الزام آور است . مقوله اعلام شرایط اضطراری،دسترسی مردم به غذا و دارو از مباحث اساسی در حقوق بین‌الملل وسلامت عمومی است. متاسفانه جهان در این زمینه در آستانه یک شکست اخلاقی بزرگ قرار گرفته است .انحصار داروی کرونا توسط قدرتهای بزرگ و بی توجهی به کشورهای فقیر و در حال توسعه مخاطراتی را برای صلح و امنیت جهانی به وجود می آورد.
رابطه میان امنیت وسلامت مقوله ای قدیمی است اما کرونا ودیگر بیماریهای مسری این توجه را به شدت افزایش داده است.
همه واقف هستند که بیماری وضعف در سلامت اثر مستقیم بر امنیت خاصه امنیت نظامی دارد،زیرا ضمن تقلیل قوای مسلحه توجه را از آمادگی دفاعی به مهار ومبارره با بیماری سوق می دهد.این اثر زمانی شدیدتر می شود که جوانان یک کشور در معرض خطر بیماری قرار گیرند. کرونای انگلیسی ودیگر ویروس های جهش یافته این سرمایه ها را نشانه رفته است واین یعنی ناامنی،لذا گام اول برای امنیت جهانی مشارکت همه دولتها در مهار و کنترل این بیماری است.
از دیگر آثار امنیتی بیماری کرونا که می تواند دیگر سطوح امنیتی را به مخاطره بیندازد،ایحاد تزلزل وبی ثباتی در دولتها است.با کشف واکسن کرونا وانحصار آن در کشورهای بزرگ صنعتی و حاکمیت نگاه سود جویانه ،جهان با رشد ناسیونالیسم مخربی مواجه شده است واین مسأله می تواند روند امنیت وصلح جهانی را با خطر مواجه سازد.
کرونا امنیت انسانی را با خطر مواجه ساخته است وبی شک برای مواجه با آن باید رهیافت امنیت انسانی را به شکل دسته جمعی وبا نگاه جهان وطنی دنبال کرد.در این رهیافت نگرش به سلامت باید با نگاه موسع به امنیت ومقولات انسانی باشد.
با توجه به آنکه بیماری کرونا یک تهدید ملی وبین المللی به حساب می اید مواجه با آن هم باید با رعایت این شاخصه ها باشد، باید همگرایی جهانی در این زمینه تقویت شود تا امنیت وصلح جهانی تامین گردد.
کرونا ثابت کرد که بشر هنوز اسیر خودخواهی ومنیت وسود جویی است.تداوم این روند یعنی بحران اخلاقی در جامعه جهانی و در صورت عدم مدیریت یعنی ناامنی. آنچه این روزها در مواجه با کرونا باید تقویت گردد،نگاه فراملی به این بیماری است.نگاه مضیق به امنیت یعنی پرداخت هزینه در فردا. به کرونا باید با نگاه امنیتی موسع وکلان نگاه کرد.
