به گزارش پایگاه خبری طلوع ایلام به نقل از ایبنا در نخستین دوره جایزه بینالمللی قلم هژار، کتاب «شنەی وای شەمال» بررسی همهسویه دیوان شاکه و خانمنصور و ترجمه فارسی» تالیف و تصحیح علیرضا خانی مورد تقدیر قرار گرفت.
علیرضا خانی با همکاری بهناز دلشاد کتاب «شنەی وای شەمال» را در انتشارات باشور در سال ۱۴۰۱ به چاپ رسانده بود. این اثر پژوهشی برای آشنایی علاقهمندان در گروههای سنی مختلف با اشعار کردی کلهری، با شرح و تفسیر ابیات به زبان فارسی و یادآوری ظرایف آن میتواند انگیزه مطالعه بیشتر را در این زمینه فراهم آورد و سبب انس بیشتر با این دیوان شود که مورد استقبال علاقهمندان شعر و ادبیات کردی کلهری قرار گرفته است.
بخش اصلی این اثر، شرح و بررسی اشعار شاکه و خانمنصور است که مولفان به روش تقسیمبندی و بررسی تک تک ابیات از سه جنبه واژەشناختی، معنی و زیباشناختی به آن پرداختهاند. در قسمت واژهشناختی به معنای فارسی واژگان کردی و حتیالمقدور به آوردن ریشه باستانی واژەها به شیوه لاتیننگاری پرداخته و سعی شده کلماتی را که نیاز به ریشهیابی دارند، ریشهیابی شوند و بسیاری از اسامی، اصطلاحات، ضربالمثلها و نامهای منطقه کلهر و ایوان را که در اشعار شاکه و خانمنصور آمده، مفصل توضیح داده شود.
نشر «باشور» به عنوان ناشر تخصصی ادبیات کردی در ایلام، این کتاب را در ۳۴۰ صفحه، با ویراستاری محمد مرادینصاری و با طرح جلدی از صلاح علمیزاده در تیراژ ۵۰۰ جلد و به قیمت ۱۰۰ هزارتومان در سال ۱۴۰۱ منتشر کرده بود. کتاب از بخشهای سپاسنامه، مقدمه، مختصری از تاریخ کرد، کلهر و ایوان، زبان کردی و گویشهای آن، رسم الخط کردی، زندگینامه شاکه و خانمنصور، دیوان شاکه و خانمنصور و شرح و بررسی آن، اشعاری دیگر از شاکه و خانمنصور، جداول و آمار و فهرست منابع و مآخذ تشکیل شده است.
علیرضا خانی در سال ۱۳۴۸ در شهرستان ایوان استان ایلام به دنیا آمد. انجمن ادبی نیما در ایوان را در سال ۱۳۷۲ با همراهی دوستانش راهاندازی کرد. تحصیلات عالی را در رشته زبان انگلیسی تا مقطع کارشناسی و در رشته ادبیات فارسی تا مقطع دکتری ادامه داده و هماکنون در مراکز دانشگاهی استان تدریس میکند. خانی به دو زبان کردی و فارسی شعر میگوید و در حوزه ادبیات و تاریخ ادبیات تحقیق و پژوهش میکند. وی از مترجمان تواند ادبیات کردی نیز به شمار میرود. از خانی تاکنون آثار دیوان کردی کامل شاکه و خان منصور ایوانی، با محمدعلی قاسمی، «ما به صبح میرسیم» منتشر شده و اصطلاحات ادبی در سه زبان انگلیسی، فارسی و کردی، نیشتمان (مجموعه شعر کردی)، رسم الخط کردی گویش کلهری، «اریوحان»، «تاریخ مفصل ایوان»، مجموعه شعر فارسی «دار، برنو، آتش»، تاریخ ادبیات کردستان در چند جلد پیوسته، اشعار متقدم ایوان (گردآوری)، اشعار فولکور کردی، مقالات خوانش تطبیقی سازههای رمانتیسم در سرودههای عباس محمود العقاد و سهراب سپهری، عطار نیشابوری و پرندگان سمبولیک (با تکیه بر منطقالطیر)، بررسی اصطلاحات و واژههای مربوط به اسامی خاص در زبان کردی گویش کلهری گونه ایوانی، و… آماده چاپ دارد.
این اثر در پنجمین دوره جایزه کتاب سال استان ایلام در سال ۱۴۰۱، در بخش تحقیق و پژوهش به عنوان کتاب سال انتخاب و مورد تجلیل قرارگرفت.
جایزه قلم هژار ۸ و ۷ خرداد در دانشگاه کردستان سنندج برگزار شد و به عنوان بزرگترین رویداد ادبی-علمی کُردی در ایران، با دریافت ۹۴۱ اثر و انتخاب ۳۸ اثر برگزیده (۶ جایزه ویژه و ۳۲ تقدیر) در بازنمایی هویت کُردی و سیاستهای فرهنگی و بهعنوان بزرگترین رویداد ادبی-علمی کردی در ایران، گفتمانی از همافزایی فرهنگی و دیپلماسی هویتی را نشان داد. هدف از برگزاری مراسم جایزه قلم هژار، بزرگداشت عبدالرحمان شرفکندی متخلص به «هه ژار» شاعر، مترجم و نویسنده نامدار کرد فرهنگ نویس و محقق کُرد ایرانی بوده است.